Νομός Γρεβενών

Ο νομός Γρεβενών ανήκει στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και βρίσκεται ανάμεσα στους νομούς Κοζάνης, Ιωαννίνων και Τρικάλων. Πρόκειται για έναν ηπειρωτικό νομό, ορεινό στο μεγαλύτερο μέρος του, που είναι από τους πλέον αραιοκατοικημένους της χώρας. Η τοπική οικονομία στηρίζεται κυρίως στην γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ σημαντική είναι η συνεισφορά από τον αγροτρουρισμό και τη βιομηχανία ξυλείας. Τα Γρεβενά είναι η πρωτεύουσα του νομού και εμπορικό και διοικητικό κέντρο του, με τη Δεσκάτη να αποτελεί το δεύτερη μεγαλύτερη κωμόπολη και έδρα του ομώνυμου δήμου. Tα χωριά των Γρεβενών διατηρούν τον παραδοσιακό αγροτικό τρόπο ζωής, ενώ παραμένουν ζωντανά αρκετές τοπικές παραδόσεις. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το έθιμο "Ρουγκουτσάρια", που λαμβάνει χώρα την ημέρα της Πρωτοχρονιάς με δύο κατοίκους από κάθε χωριό να ντύνονται γαμπρός και νύφη, οι οποίοι μαζί με τους ακολούθους τους γυρίζουν το χωριό από σπίτι σε σπίτι λέγοντας τα κάλαντα και παραδοσιακά τραγούδια και λαμβάνοντας κεράσματα, καταλήγοντας τελικά στην πλατεία για γλέντι.

Αν κάτι χαρακτηρίζει το νομό Γρεβενών, αυτό είναι τα υπέροχα ορεινά τοπία. Ο Σμόλικας, με την κορυφή του στα 2631μ., είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας και μαζί με την κοιλάδα Βάλια Κάλντα θεωρείται περιοχή ύψιστης οικολογικής σημασίας, όπου λόγω της περιορισμένης ανθρώπινης παρέμβασης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα καταφύγια άγριας ζωής στη Ελλάδα. Τα δάση με μαύρη πέυκη, οξιές, ρόμπολα, έλατα, αλλά και ποικιλία φυλλοβόλων δέντρων φιλοξενούν ζαρκάδια, λύκους, αρκούδες, πολλά είδη πτηνών και ερπετών, καθώς και πολλά είδη μανιταριών. Κοντά στην υψηλότερη κορφή του Σμόλικα βρίσκονται οι Δρακολίμνες, δύο από τις λιγοστές αλπικές λίμνες της Ελλάδας, ενώ στις πλαγιές του βρίσκονται σκαρφαλωμένα τα βλαχοχώρια, μεγαλύτερο και πιο φημισμένο εκ των οποίων είναι η γραφική Σαμαρίνα, σε υψόμετρο 1500μ. Η Βάλια Κάλντα συναρπάζει τους ταξιδιώτες, που ακολουθώντας διάφορα μονοπάτια με αφετηρία το τοπικό καταφύγιο, απολαμβάνουν μια σπάνια περιπατητική εμπειρία μέσα σε τοπία με οργιαστική βλάστηση, τεράστιους γκρεμούς και ορμητικά νερά. Στην κοιλάδα, όπως και στην ευρύτερη περιοχή του νομού Γρεβενών, στέκουν ακόμα και σήμερα πολλά λιθόκτιστα γεφύρια, που αποτελούν χαρακτηριστικό γνώρισμα της περιοχής. Η περιοχή των Γρεβενών είναι επίσης γνωστή για τα πλούσια και σπάνια προϊστορικά ευρήματα, όπως τα λείψανα δύο τεράστιων μαστόδοντων ηλικίας 3.000.000 ετών που βρέθηκαν έπειτα από ανασκαφές σε θέσεις κοντά στο χωριό Μηλιά και ανήκουν στα σημαντικότερα ευρύματα αυτού του είδους παγκοσμίως.